مختصات: شرقی۵۵°۱۰′ شمالی۳۷°۱۵′ / °۵۵٫۱۷شرقی °۳۷٫۲۵شمالی / ۵۵٫۱۷;۳۷٫۲۵
مختصات: شرقی۵۵°۱۰′ شمالی۳۷°۱۵′ / °۵۵٫۱۷شرقی °۳۷٫۲۵شمالی / ۵۵٫۱۷;۳۷٫۲۵
گنبدکاووس یا | |
---|---|
گنبد قابوس برج آجری بهجای مانده از دوران زیاریان، نام شهر گنبد کاووس از این برج گرفته شدهاست. | |
اطلاعات کلی | |
کشور | ایران |
استان | گلستان |
شهرستان | گنبد کاووس |
بخش | مرکزی |
نام(های) دیگر | گنبد قابوس |
نام(های) قدیمی | جرجان |
سال شهرشدن | ۱۳۰۵ |
مردم | |
جمعیت | ۱۳۱٬۱۰۸ نفر[۱] |
رشد جمعیت | ۱،۹[۲] |
زبان گفتاری | ترکمنی، ترکی و فارسی |
مذهب | سنی و شیعه |
جغرافیای طبیعی | |
ارتفاع از سطح دریا | ۵۲ متر[۳] |
آبوهوا | |
میانگین بارش سالانه | ۵۰۰ میلیمتر[۴] |
اطلاعات شهری | |
شهردار | |
رهآورد | فرش |
پیششماره تلفنی | ۰۱۷۲[۵] |
وبگاه | |
تابلوی خوشآمد به شهر | |
خوش گلدینگز |
گُنبَدِ کاووس یا گنبد قابوس مرکز شهرستان گنبد کاووس در استان گلستان ایران است که جمعیت آن براساس سرشماری سال ۱۳۸۵، درحدود ۱۳۱٬۱۰۸ نفر بودهاست.[۱] این شهر به خاطر دارا بودن یکی از بلندترین برجهای آجری دنیا با همین نام که در قرن یازدهم میلادی بنا شدهاست، معروف است.
شهر گنبدکاووس در دوران کهن به جرجان معروف بوده و به دلیل قرار داشتن در جاده ابریشم از اهمیت بسیاری در بازرگانی برخوردار بودهاست. در طول دوران های متمادی، هنگام حکمرانی سسلسههای آل زیار و آل بویه، این شهر پایتخت ایران بودهاست. و از آن دوران برج آجری قابوس که احتمالاً مدفن سلطان آل زیاری، قابوس بن وشمگیر است، ساخته شده که قدیمی ترین ارامگاه سبک ترکمانان سلجوق بوده و ارتفاع آن به ۶۰ متر میرسد و بین سال های ۱۰۰۶ تا ۱۰۰۷ میلادی بنا شدهاست.[۶] بعد از دورانی بدلیل زلزله شهر گنبد قابوس که نمادی از تمدن اسلامی و جهانی بود با خاک یکسان شده و بعدها بقایای آن در قسمت شرقیِ شهر گنبد قابوس کشف شد. اکثریت این شهرستان را ترکمنان سنی مذهب تشکیل می دهد که از دیگر اقوامی که در این شهر زندگی می کنند می توان به اقوام سیستانی و آذری نیز اشاره کرد. شهر کنونی به سال ۱۳۰۵ هجری شمسی، در دوران سلسله پهلوی برای سکونت عشایر ترکمن، بهدستور رضاشاه بنیان نهاده شد و به سپاس از قابوس بن وشمگیر نام آنرا گنبد قابوس (که اکنون به گنبد کاووس تغییر یافتهاست) نهادند. نقشه اصلی این شهر توسط کارشناسان آلمانی، مطابق با اصول شهرسازی طراحی شد و از اینرو خیابانهای متقاطعی داشته و با الگوی شطرنجی فاقد معابر تنگ و قدیمی است. گنبد کاووس جزو اولین شهرهای ایران است که در آن شهرداری قدمت درازی دارد. این شهر امروزه از شهرهای زیبا و دیدنی استان گلستان محسوب میشود.
اقلیم و آب و هوا آب و هوای آن معتدل و مرطوب است و میزان بارش سالانه حدود ۵۰۰ میلی متر است.[۴]
گنبدکاووس دارای آب و هوای مساعد و خاکی حاصلخیز بخصوص خاکهای جلگهای لس است. آب کشاورزی از رودها و چاهها فراهم میشود و محصولات کشاورزی عبارتند از: گندم، جو، پنبه، بنشن، و میوه جات. این شهرستان همچنین پنبه و غلات تولیدی را به کشورهای دیگر صادر میکند. شهرستان گنبدکاووس یک بازار فروش فعال دام(گاو وگوسفند) و بازار فرش نیز دارد.
درگنبدکاووس یک مجموعه سوارکاری وجود دارد. این مجموعه در زمان احداث، به عنوان زیباترین مجموعه سوارکاری خاور میانه شناخته می شد. مسابقات اسبدوانی کورس بهاره و پاییزه ایران درآن انجام میگردد. گنبد کاووس را به عنوان پایتخت والیبال ایران می دانند.
گنبد کاووس دارای مناطق گردش گردی و تاریخی بسیاری از جمله برج گنبد قابوس، امامزاده یحیی بن زید، دریاچه مصنوعی گنبد کاووس، مجتمع سوارکاری گنبد کاووس، شهر تاریخی جرجان و سه تالاب آلماگل، آجی گل و آلاگل در نزدیکی بازارچه جوار گمرک قرار دارد، مسافرین محترم می توانند ضمن صید ماهی از تالاب ها و خرید از بازارچه از هتل و رستوران مستقر در آن محل نیز برای بیتوته
منبع ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد